Các nét cơ bản trong tiếng Trung – bài học đầu tiên mà bạn sẽ được học khi tham gia các lớp đào tạo về giao tiếp Hoa ngữ. Bài viết dưới đây của chúng tôi sẽ cung cấp cho bạn những nét cơ bản, phái sinh cũng như bộ quy tắc về Hán ngữ mà bạn cần nắm rõ khi bước đầu tìm hiểu về đất nước này.
Chi tiết các nét cơ bản trong tiếng Trung
Các nét cơ bản trong tiếng Trung được hiểu đơn giản giống như các chữ cái trong tiếng Việt. Nếu như Tiếng Việt có tới 24 chữ cái thì trong tiếng Trung chỉ có 8 nét cơ bản cần phải quan tâm, đó chính là: Nét ngang, sổ, chấm, gập, móc, hất, phẩy, mác.
- Nét ngang: Chính là một đường thẳng ngang, kéo dài từ trái sang phải.
- Phần sổ thẳng: Nét thẳng đứng, được kéo từ trên xuống dưới.
- Những nét chấm: Dấu chấm kéo từ trên xuống dưới.
- Dùng nét hất: nét cong, đi lên từ trái sang phải.
- Độ phẩy: nét cong, kéo xuống từ phải qua trái.
- Phần nét mác: Viết thẳng, kéo xuống từ trái qua phải.
- Kí tự gập: Xuất hiện một nét gập giữa các nét còn lại.
- Phần nét móc: Chi nét móc lên ở cuối các nét khác.
Thực chất một bộ phận chữ Hán sẽ được cấu thành bởi một hoặc nhiều nét cơ bản. Để giúp cho mọi người dễ nhớ hơn, các nét đã được sắp xếp thành từng bộ khác nhau, được gọi là bộ thủ.
- Một chữ Hán có thể là tập hợp của một hoặc nhiều bộ thủ khác nhau.
- Bên cạnh đó, một bộ thủ có thể được cấu thành từ một hoặc nhiều nét.
- Chữ người bao gồm: bộ Nhân 人 và bộ Nhất 一. Chữ Hán cũng có hai bộ thủ là bộ Nhân và bộ Nhất và có tổng cộng 3 nét.
Các nét phát sinh thêm từ các nét cơ bản tiếng Trung
Bên cạnh các nét cơ bản trong tiếng Trung, người Trung quốc còn sáng tạo thêm những nét phái sinh để sử dụng được đa dạng hơn. Những nét phái sinh sẽ không quá khó học nếu như bạn nắm rõ nét cơ bản.
- Mác móc: Sự kết hợp giữa nét mác và nét móc, ví dụ như: 我, 贱, 伐, 代, 或,…
- Ngang sổ móc: Từ có sự đan xen giữa ba nét khác nhau, thường là: 国, 口, 见, 目, 皿,…
- Sổ ngang: Được sử dụng phổ biến và thông dụng trong giao tiếp, chẳng hạn: 医, 区, 凶, 出, 山,…
- Ngang phẩy: Có dùng cả nét ngang và nét phẩy, cụ thể như: 又, 友, 叉, 权, 麦,…
- Phẩy chấm: Khá hiếm gặp, thường liên quan đến thư pháp, ví dụ như: 女, 巡, 姜, 好, 妈,…
- Ngang sổ ngang móc: Gồm 4 nét chuyên biệt, ví dụ như: 乃, 仍, 孕,…
- Ngang sổ cong móc: Giống như ngang sổ ngang móc, cách viết đơn giản hơn, cụ thể như: 乙, 亿, 忆,…
- Sổ cong móc: Được sử dụng trong kinh phật là chủ yếu, có các từ như: 乱, 扎, 己,…
- Ngang sổ móc: Là những từ ngữ như sau: 九, 几,…
- Sổ ngang sổ móc: Từ có chứa các ký tự kết hợp như: 亏, 马, 号, 丐, 弓,…
- Cong móc: Cần phải luyện tập thường xuyên, vì cụm từ kết hợp này khá phức tạp và khó viết, ví dụ như: 家, 狐, 逐, 狗, 狄,…
Quy tắc viết chữ Hán bạn cần biết
Sau khi đã tìm hiểu về các nét cơ bản của tiếng Trung, bạn cần đọc qua bộ quy tắc viết chữ hán để biết cách kết hợp những nét đó. Các nguyên tắc giúp bạn tạo ra được một từ có nghĩa theo đúng chuẩn. Trong tiếng Hán có 7 quy tắc khác nhau.
Viết nét ngang trước sổ sau.
Quy tắc này còn được gọi với cái tên khác là quy tắc viết tay thuận. Chính vì thế nếu bạn có thói quen viết bút tay thuận thì việc viết tiếng Trung không còn trở nên khó khăn nữa.
Khi viết chữ thập, số mười “十”, bạn cần phải tập viết nét ngang ở phía dưới, sau đó mới tiếp tục viết nét dọc. Tất cả mọi nét ngang đều phải được viết đầu tiên trong mỗi từ.
Phẩy trước mác sau
Bạn cần viết các nét xiên trái (丿) trước tiên, sau đó mới tiếp tục bổ sung các nét xiên phải (乀) cho hoàn thiện chữ. Vỡi chữ văn “ 文”, dựa trên quy tắc, bạn bắt đầu với nét ngang ở bên trên, sau đó đến nét xiên trái và kết thúc bằng nét xiên phải. Tương tự với chữ bát “八” cũng vậy.
Viết nét trên trước dưới sau
Các nét cơ bản trong tiếng Trung đều tuân thủ quy tắc viết nét trên trước các nét bên dưới. Điển hình là các bộ số, số 2 “二” và số 3 “三” được viết bắt đầu từ trái qua phải và lần lượt từ trên xuống dưới.
Trái trước phải sau
Đối với chữ Hán, các nét nằm bên phải được ưu tiên viết trước, nét bên phải viết sau. Ví dụ cụ thể chính là chữ mai “明 – míng”, bộ nhật nằm bên phải được viết trước, bộ nguyệt viết sau.
Ngoài trước trong sau
Phần khung bao bên ngoài được viết trước, sau đó mới điền các nét trong sau. Quy tắc này được ví như việc xây thành, người ta sẽ xây dựng phần bao bọc xung quanh thành trước, có để cổng vào và tiến hành xây dựng bên trong sau. Chữ dùng “用” được viết bắt đầu từ phần khung bên ngoài, sau đó viết chữ bên trong.
Vào trước đóng sau
Những bạn học tiếng Trung thường ví quy tắc này như việc vào nhà trước đóng cửa sau vậy. Các nét cơ bản trong tiếng Trung đều ưu tiên việc hoàn thiện bên ngoài, sau đó mới chăm chút bên trong. Ví dụ như chữ quốc “囯” sẽ được viết phần khung bên ngoài trước, tiếp theo là bộ vương bên trong và cuối cùng là tiến hành đóng khung lại để hoàn thiện chữ viết.
Giữa trước hai bên sau
Đây là nguyên tắc cuối cùng trong chữ Hán. Quy tắc này chỉ được áp dụng khi chữ của hai bên đối xứng nhau, cân xứng chứ không chỉ đơn giản là có các nét giống nhau. Cụ thể là chữ nước “水”, nét sổ thẳng được viết trước, tiếp theo là nét bên trái và cuối cùng là nét chữ bên phải.
Mẹo viết các nét cơ bản cho người mới bắt đầu
Nếu như bạn mới bắt đầu học tiếng Hán và vẫn còn hoang mang khi viết các nét cơ bản trong tiếng Trung thì không cần hoang mang. Bạn có thể tham khảo một số mẹo được chúng tôi tổng hợp dưới đây để đẩy nhanh tốc độ học và tiếp thu kiến thức.
Đọc lại từ vựng sau mỗi bài học
Sau mỗi bài học trên lớp, trên trường, việc đọc là luyện viết lại có thể giúp bạn nhớ lâu và hiệu quả hơn. Trong quá trình luyện viết, bên cạnh việc thuộc cách phát âm, cách đọc, cách dùng, bạn còn có thể biết được ý nghĩa của từ nắm bắt được cách sử dụng từ. Bạn cần chuẩn bị vở ô ly, viết các từ vựng đã học, sau đó đọc to phát âm và nhẩm ý nghĩa của từ để tăng sự ghi nhớ.
Xây dựng các nét cơ bản trong tiếng Trung thành từng câu
Bạn có thể kết hợp việc luyện viết câu và tập nói tiếng Trung lại với nhau. Khi bạn học thêm một từ vựng mới, bạn hãy tập đặt câu với từ vựng đó, vừa đọc thành tiếng vừa đặt bút xuống và viết ra câu đó. Như vậy bạn có thể học được cả hai kỹ năng là giao tiếp và viết chữ trong tiếng Trung.
Viết toàn đoạn văn bằng tiếng Trung
Sau khi đã thành thạo việc viết các câu tiếng Trung rời rạc, bạn có thể tập viết đoạn văn bằng tiếng Trung. Quá trình viết đoạn văn có thể giúp bạn nhớ các nét chữ cơ bản trong tiếng Trung và bộ quy tắc một cách nhanh nhất.
Việc luyện viết thành đoạn có thể giúp bạn ứng dụng vào giao tiếp và làm việc hiệu quả, từ đó trở nên tự tin hơn. Mỗi ngày bạn có thể dành một khoảng thời gian nhỏ để viết một đoạn văn ngắn theo chủ đề tự chọn. Bạn có thể phân chúng thành 3 phần: chữ hán, pinyin và tiếng Việt.
Luyện viết Hán ngữ theo từng chủ đề khác nhau
Đây là cách được nhiều bạn sử dụng nhất. Khi giao tiếp hằng ngày, chúng ta cũng thường sử dụng bộ từ thông dụng. Các khóa học sẽ dạy cho bạn tiếng Trung theo từng chủ đề. Bạn có thể bắt đầu bằng bất cứ chủ đề nào mà mình yêu thích.
Khi rèn luyện chữ viết theo bộ quy tắc các nét cơ bản trong tiếng Trung, bạn nên sử dụng văn viết, không được sử dụng văn nói. Có thể dùng một số từ nối như: đầu tiên, tiếp theo, hơn nữa, tóm lại, sau đó, ngoài ra, bên cạnh đó,….
Bạn cũng cần tìm hiểu thêm về cách sử dụng dấu chấm câu đúng chuẩn văn phong Trung Quốc. Chẳng hạn như, tên sách, dự án, chương trình sẽ được đặt trong dấu《》. Khi ngắt câu, bạn có thể dùng dấu phẩy, hưng khi liệt kê các ý thì bạn phải dùng dấu “、”. Kết thúc một câu nói, người Trung sẽ sử dụng dấu “。” thay vì cách chấm câu thông thường ở Việt Nam.
Việc sử dụng đúng dấu chấm, phẩy, ngắt câu trong văn viết là rất quan trọng, đặc biệt đối với những bạn có ý định du học hay định cư tại Trung Quốc. Sử dụng dấu câu đúng cách là phương pháp tối thiểu nhất thể hiện mình biết tiếng Trung.
Viết nhật ký mỗi ngày bằng các nét cơ bản trong tiếng Trung
Phương pháp này được khuyến khích bởi chính những người Trung quốc. Họ chia sẻ rằng nếu như muốn thông thạo ngôn ngữ, bạn cần tập thói quen viết nhật ký mỗi ngày bằng tiếng Trung. Bạn sẽ không bao giờ đau đầu với việc chọn ý tưởng, các nội dung được trình bày cũng thân thuộc hơn với cuộc sống hằng ngày, giúp bạn viết được nhiều đoạn văn hoàn chỉnh hơn.
Bạn cần chuẩn bị một cuốn vở ô ly hoặc mẫu giấy ô vuông chuyên dùng để viết chữ Hán. Sau đó, bạn có thể viết về một ngày mà mình đã trải qua, những chuyện mình gặp phải. Với phương pháp này, bạn sẽ luyện viết chữ Hán đẹp hơn, khả năng tư duy được cải thiện và đồng thời có thể lưu giữ những kỷ niệm hằng ngày bằng một ngôn ngữ mới.
Kết luận
Các nét cơ bản trong tiếng Trung không phải là phần quá khó khăn hay phức tạp đối với những tân binh. Tuy nhiên bạn cần có sự nghiên cứu và đầu tư thời gian nếu muốn sử dụng thành thạo chúng. Bài viết trên của chúng tôi đã giúp bạn hiểu rõ hơn về cách viết, các nét cũng như bộ quy tắc cơ bản của tiếng Trung giản thể, chúc bạn thực hành thành công!
